Ο εικαστικός Ηλίας Παπανικολάου μιλάει στην Athenswest και την Ζέτα Τζιώτη

«Τη λέξη αμεσότητα θέλω ως καλλιτέχνης να την οδηγήσω στα άκρα. Πιστεύω στη δύναμή της!»

Συνέντευξη του Ηλία Παπανικολάου στη Ζέτα Τζιώτη

Ηλία, θα ήθελες να μας μιλήσεις για τη θεματολογία που έχεις καταπιαστεί ως σήμερα;

Αν το πιάσουμε από τότε, που επισήμως στράφηκα στο πινέλο και στα πενάκια αφήνοντας πίσω μου την εγκατάσταση και τις κατασκευές τότε μπορώ να εξομολογηθώ ότι συνειδητά εκκίνησα από την αφορμή που λέγεται τοπίο.
Το τοπίο για μένα ήταν και παραμένει πεδίο μεγάλης ευελιξίας και μου έχει δώσει έως εδώ πολλές δυνατότητες ζωγραφικών χειρισμών. Την έννοια τοπίο την αντιλαμβάνομαι ως κάτι το ανοιχτό, το αφαιρετικό, το άνευ ορίων.
Ουσιαστικά είναι η ανάγκη μου για διαλογισμό. Έτσι ερμηνεύεται στα μάτια μου και ο κόσμος μας ο πραγματικός. Όπως κι αν εξελίσσεται η ζωγραφική μου γλώσσα και η όποια θεματολογία μου από δω και πέρα, κρατήστε ότι ως ενός είδους τοπίο και θέασής του αντιμετωπίζω τη ζωγραφική σύνθεση. Αυτό που κυρίως με γοητεύει είναι να βλέπω τα πράγματα ως ένα παλλόμενο σύνολο.
Μόνο έτσι δύναμαι να λειτουργήσω και ως άνθρωπος. Ο τρόπος που σκέφτομαι είναι να συνδέω και να εντοπίζω τη συνέχεια στα πράγματα γιατί έχω καταλάβει ότι όλα είναι βαλμένα σαν μια διάσπαρτη εξίσωση.
Η ζωγραφική για μένα είναι η ευκαιρία που έχω να επιχειρηματολογώ για αυτό που αντιλαμβάνομαι ότι ισχύει στον πραγματικό κόσμο.
Σαν ένα ζωγραφικό τοπίο λοιπόν είναι και η πραγματικότητα με την ίδια ακολουθία των στοιχείων που την απαρτίζουν. Να γιατί είναι ανόητος παρεμπιπτόντως όποιος απομονώνει κάτι αντί να παρατηρεί ότι τίποτα δε λειτουργεί χωρίς να αλληλοεπηρεάζεται κι από κάτι άλλο.

ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ

Ο Ηλίας Παπανικολάου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1974. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας από το 1991 έως το 1996 με δάσκαλο τον Νίκο Κεσσανλή.

Έχει στο ενεργητικό του 13 ατομικές εκθέσεις στις γκαλερί ARTIO, Ζουμπουλάκη, Titanium, Αστρολάβος, Μελάνυθρος, Cube, Καπλανών5, Μεταμόρφωση, Εικαστικός Κύκλος και στο Μετρό Συντάγματος. Έχει συμμετάσχει σε πληθώρα σημαντικών ομαδικών εκθέσεων (συμμετοχές σε Λονδίνο, Νέα Υόρκη) και σε δημοπρασίες.

Έχει κάνει εικονογραφήσεις ποιητικών συλλογών, εξωφύλλων κ.α. Κείμενά του, που αφορούν κυρίως συσχετισμούς καθημερινότητας και τέχνης, έχουν δημοσιευτεί.

Το 2014 ξεκινά συνεργασία με τη θεατρική ‘’Ομάδα Σημείο Μηδέν’’ για σκηνικά, κοστούμια των παραστάσεων, με πρώτη συμμετοχή στο Φεστιβάλ Αθηνών-Επιδαύρου.

Έργα του βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα: Α.Σ.Κ.Τ., Δημ. Πινακοθήκη Πατρών, Δημ. Πινακοθήκη Καλαμάτας, Δημ. Πινακοθήκη Αγρινίου, Πινακοθήκη Μοσχανδρέου, Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, Αττικό Μετρό, Εταιρεία Heineken, Μουσείο Κοπελούζου, Μουσείο Βορρέ, συλλογή Σωτήρη Φέλιου, συλλογή Αμερικανού σκηνοθέτη Oliver Stone, συλλογή Λογοθέτη, συλλογή Δράκου, συλλογή Καρέλια και πολλές άλλες συλλογές.

Επίσης, έργα του βρίσκονται σε ιδιώτες χωρών του εξωτερικού. Ζει και εργάζεται στην Αθήνα.

Με τι τεχνική δουλεύεις τα έργα σου;

Η κυρίαρχη τεχνική μου μέχρι σήμερα είναι οι χρωστικές σκόνες αραιωμένες με κόλλα Vinavil και νερό συνήθως επάνω σε καμβά ή ξύλο.
Άλλοτε η τεχνική γίνεται και μεικτή με στοιχεία collage, μολύβι ή όποιο άλλο υλικό. Έχω κάνει ουκ ολίγες φορές και έργα με σινική μελάνη σε χαρτί.

Θα ήθελες να μας αναφέρεις καλλιτέχνες, εικαστικούς και μη, που θαυμάζεις;

Α, με γοητεύουν οι αληθινοί, οι πηγαίοι και οι ασκητικοί. Να το πω σε ελεύθερη γλώσσα; Οι τρελοί!
Δε θα προχωρήσω σε ονόματα καλλιτεχνών που θαυμάζω παρά θα σταθώ σ’αυτό που θέλω να πω σε αυτό το σημείο… Να σας πω την άποψή μου σχετικά με το τι τύπους καλλιτεχνών δε θαυμάζω.
Δε θαυμάζω όσους καλλιτέχνες έχουν λυμένα τα πάντα και μεταχειρίζονται την τέχνη ως υπηρέτη του ναρκισσισμού τους και μόνο. Δε θαυμάζω όσους καλλιτέχνες μεταχειρίζονται την τέχνη ως εμπόριο και καριέρα και μόνο. Δε θαυμάζω όσους καλλιτέχνες μεταχειρίζονται την τέχνη ως ρουτίνα, ως μόδα, ως μία αισθητική και μόνο.
Ότι απομένει λοιπόν το θαυμάζω!

Τα έργα σου έχουν μία λιτότητα και αμεσότητα. Επιθυμείς να περάσεις στο κοινό σου τη δική σου ψυχολογία;

Κάποια στιγμή ένας φίλος μου σκηνοθέτης που επισκέφτηκε το εργαστήριό μου είχε εντοπίσει κάτι το οποίο με προβλημάτισε και νομίζω ότι είχε δίκιο. Είχε πει ότι ‘’με αυτό που κάνεις μας προσκαλείς’’…
Κοιτάξτε, για να είμαι ειλικρινής, κάθε φορά που κάθομαι να ζωγραφίσω αυτό που κάνω το κάνω και φαντάζομαι ότι είναι κόσμος δίπλα μου εκείνη τη στιγμή και το κρίνει. Φαντάζομαι ότι εκτίθεται κι ότι αρέσει σε όλους. Με αυτήν τη νοοτροπία δουλεύω. Σκεφτείτε με σαν ένα παιδί που κάτι σκάρωσε και θέλει μετά με ενθουσιασμό να το δείξει στους μεγάλους.
Για να μπορώ να το έχω σε έλεγχο αυτό που κάνω το αντιμετωπίζω με όση περισσότερη απλότητα γίνεται αλλά επειδή ταυτόχρονα θέλω και να εκτεθεί, με ενδιαφέρει να είναι φιλικό ως είσπραξη.
Γι’ αυτό φαίνεται υπάρχει και το στοιχείο της αμεσότητας στα έργα. Κρατήστε τη λέξη αμεσότητα γιατί θέλω ως καλλιτέχνης να την οδηγήσω στα άκρα. Πιστεύω στη δύναμή της!